گیاهان دارویی

نام فارسي: ریحان
نام عمومي: Sweet basil

نام علمي: Ocimum bacilicum
خانواده : Labiatae
نام عربی: صعتر هندی- شاهسفرم

طبیعت:

در اوّل گرم و در دوم خشك.

خواص درمانی از ديدگاه طب سنتي ايران:

- مدر است.
- برای بهبود ضعف معده و سرفه مفید می‌باشد.
- خواب‌آور و رایحه‌ی آن دل‌انگیز است.
- جهت انسداد عروق مغذی، تحلیل ورم‌های جمیع اعضا، تنگی نفس مفید است.
- بوئیدن آن برای سردرد گرم مزاجان و مسافرین و رفع وبا مفید می‌باشد.
- تخم آن معتدل کننده مزاج و مقاوم در برابر سموم است.
- ریحان باد‌شکن، شیر‌افزا مي باشد.
- کمی مخدر است.
- مالیدن اسانس ریحان روی پوست سبب دفع پشه می‌گردد.
موارد منع مصرف:

مضرّ دماغ است.

مصلح:

مصلحش نيلوفر و بدلش بادرنجبويه است.

ترکیبات شیمیایی:

در صد گرم ریحان مواد زير موجود است:
انرژی 22 kcal آب 92.06 g پروتئين 3.15 g چربی 0.64 g کربوهیدرات 2.65 g كلسيم 177 mg فسفر 56 mg آهن 3.17 mg ‌ پتاسيم 295 mg سدیم 4 mg منگنز 1.148 mg روی 0.81 mg ویتامینA 264 μg ویتامین B1 0.034 mg ویتامین B2 0.076 mg ویتامین B3 0.902 mg ویتامین B5 0.209 mg ویتامین B6 0.155 mg ویتامین B9 68 μg ویتامینC 18.0 mg ویتامینE 0.80 mg ویتامینK 414.8 μg

اثرات درمانی نعنا از دیدگاه طب سنتی ایران:

طبیعت:
در آخر دوم گرم و خشک و با رطوبت فضلیه

- شادی آور گرم کننده و تقویت‌کننده قلب است.
- رقیق‌کننده خون غلیظ و حل‌کننده موادبلغمی و سوداوی می‌باشد.
- گرم کننده و تقویت کننده دستگاه گوارش و به خصوص معده است.
- آشامیدن عصاره ی نعنا در نضج و دفع رطوبت های ریه و مجاری تنفسی مفیداست
- جوشانده آن همراه با پرسیاوشان برای تقویت معده، از بین بردن بادهای معده و آروغ، کولیت و دفع اقسام کرم شکم مفید است
- در خواص قوی‌تر از پونه می باشد.
- خوردن دو سه شاخه از نعنا با آب انار ترش موجب تسکین سکسکه، تهوع، استفراغ و سوءهاظمه می‌شود.
- نعنا ضد اسپاسم و ضد سرفه است
- منتول موجود در این گیاه نوعی ضد‌عفونی‌کننده‌ی قوی و همچنین حشره‌کش است

مصلح:
مصلح آن کرفس و بدل آن پودنه بحری است

موارد منع مصرف:
مصرف نعنا برای افراد دچار اضطراب منع شده است. گیاه مذکور با کافور و تیمول ناسازگاری دارد(1).
مولد ریاح و اکثار آن مولد حکه در گلو، مصلح آن کرفس و بدل آن پودنه بحری

نام فارسی : گل گاوزبان
نام علمی: Echium amoenum fisch et.
نام عربی: لسان الثور

گیاه شناسی و اجزای مورد استفاده:
به زبان عربی چندین گیاه و به ویژه دو گیاه borago officinalis L. و Echium ameonum fish et را لسان الثور می نامند. پزشکان سنتی اثرات درمانی هر دو گیاه را تقریبا یکسان دانسته اند اما آنچه در کتب طب سنتی نوشته مؤلفین ایرانی تحت عنوان لسان الثور آمده است حاصل تجربیات پزشکان ایرانی و مربوط به گیاهی با نام علمی Echium ameonum می باشد که به پارسی گل گاوزبان می نامیم و از گیاهان بومی ایران می باشد.
خواص دارویی این گیاه توسط رومی ها در اوایل قرن سوم قبل میلاد شناخته و به اروپا معرفی شد. هومر شاعر و مورخ یونانی از این گیاه به عنوان شادی آور و غم زدا نام برده است. رومی ها از سالیان بسیار دور برگ های گیاه را در شراب می خیساندند و از آن به عنوان نوشیدنی ارزشمند جهت آرام بخشی و برطرف نمودن مشکلات عصبی استفاده می کردند .

رازیانه با نام علمی foeniculum vulgare miller و نام عربی: رازیانج، گیاهی است علفی، معطر به ارتفاع 1-2 متر و با برگ‏هایی با پهنک منقسم به قطعات نازک و نخی شکل است.گل‏ها زرد و مجتمع به صورت چتر است.
دارای دو نوع قابل کشت است که با نام‏های عمومی رازیانه تلخ (bitter fennel) و رازیانه شیرین (sweet fennel) شناخته می‏شوند. بخش مورد استفاده رازیانه میوه آن است که غالبا بذر می‏نامند و همچنین ریشه آن دارای اثرات درمانی است.

در کتب طب سنتی (مخزن الادویه و ...) رازیانه دارای 2 نوع می باشد: بستانی و برّي. بستانی را بهترین نوع آن معرفی کرده است و رازیانه ای که به طور متداول مورد استفاده است همین نوع می باشد و در این مقاله به معرفی رازیانه بستانی می پردازیم.
طبیعت آن در ایتدای درجه سوم گرم و در آخر درجه اول خشک است.